معیارهایاعتباروپایاییدرپژوهصهایکیفی 1

Transcription

1 یض معیارهایاعتباروپایاییدرپژوهصهایکیفی 1 لشآثبد سضبپ س سفؼت Downloaded from jqr.kmu.ac.ir at 9: on Sunday August 19th 2018 چکیذه پظ ؾ یبفت بی پبیبیی اػتجبس ثبة دس ػؤاالتی ویفی هغبلؼبت ظ س ثب مقذمه:اهش ص يی تؼی حبضش هغبلؼ ا دبم اص ذف ویفی پظ ؾ دس پبیبیی اػتجبس هجبحث گ بگ ی ث د. هختلف كبحت ظشاى دیذگب اص دیذگب ب ت ع ث ت خ ثب اػت. ؿذ هغشح ویفی ویفی پظ ؾ پبیبیی اػتجبس اكلی هؼیبس بی ای تش ت دس خؼتد وتبثخب ای هغبلؼ عشیك اص اعالػبت خوغآ سی آى دس و ث د همغؼی ت كیفی- هغبلؼ یه حبضش هغبلؼ روش: ولیذی ولوبت اص اػتفبد ثب ا گلیؼی صثبى ث هحذ د ISI CINAHL ScienceDirect Irandoc PubMed خول اص داد پبیگب بی ثبس ب داؿت ذ هدشة بم كبحت هؤلفبى و ه اسدی هشتجظ ه بثغ همبالت ثیي اص گشفت. ك ست ویفی پظ ؾ بی پبیبیی س ایی ثب هشتجظ ؿذ. اػتفبد ثؼذ( ث 2002 )ػبل خذیذتش ه بثغ همبالت اص خبسی هغبلؼ دس گشفت. لشاس ثشسػی ه سد ؿذ ا تخبة ث د گشفت لشاس اػت بد ه سد تحمیمبتی هش سی همبل 25 هدو ع دس یافتهها: اػتجبس خل ف دس گشفت. لشاس ثشسػی هغبلؼ ه سد دیذگب ب ث ویفی تحمیمبت دس پبیبیی اػتجبس وؼت ؿذ اػتخشاج ثؼذ ث 2002 ػبل اص ویفی پظ ؾ پبیبیی اػتجبس ثب هشتجظ ه بثغ اسصیبثی ؿی بی داؿت خ د ثشداؿت ب تفبػیش تؼذد ویفی پظ ؾ پبیبیی ث د. اثؼت هحممبى ؿ بػب هؼشفت ؿ بػب ؼتی ثشداؿت بی تئ سیه ثی ؾ بی خ ا ذ اػتفبد خ د یبفت اػتجبسػ دی ثشای خذاگب س ؿی اص خبف فىشی دیذگب یب هىتت ث اثؼتگی ث ت خ ثب هحمك نتیجهگیزی: ش آى تبیح اػتجبس آى ثش حبون ه غك آى ؿ بخت پظ ؾ چیؼتی ه سد دس اػبػی ػؤاالت پشػؾ ث ویفی پظ ؾ بی پبیبیی اػتجبس وشد داسد. ثؼتگی ویفی پظ ؾ پبیبیی اػتجبس اػتوبدپزیشی کلیذواژهها: )4(: ػالهت ػل م دس ویفی تحمیمبت هایکیفی.هدل سفؼت.معیارهایاعتباروپایاییدرپژوهص لشآثبد ارجاع:سضبپ س تاریخدریافت: 55/3/71 مروری مقاله تاریخپذیزش: 55/8/3 rezapour.r@sbmu.ac.ir 493 ایشاى ت شاى ث تی ؿ یذ پضؿىی ػل م دا گب هبهبیی پشػتبسی دا ىذ پشػتبسی هذیشیت گش اػتبدیبس 1- لشآثبد سضبپ س سفؼت نویسنذهمسؤول: 1396 صهؼتبى 4/ 6 /ؿوبس ػالهت/ػبل ػل م دس ویفی تحمیمبت هدل

2 کیفی مقذمه دغذغ خول اص ویفی پظ ؾ دس ویفیت ه ض ع ایي دس پظ ی اػت. ث د گزؿت لشى سثغ دس پظ گشاى ثبیذ هختلف دیؼیپلیي دس پظ گشاى و و د ثیبى ساثغ تبیح اػتوبدپزیشی اػتجبس اص اضحی س ؿي تؼشیف ؿبخق ایدبد ثشای د ذ اسای ویفی پظ ؾ دیگشی پظ ؾ )1(. و ذ تالؽ خل ف ایي دس ه بػت و هیؿ د حبكل صهب ی پبیبیی اػتجبس داؿت اظ بس دس سا اػتب ذاسد ؿذ تأییذ اػتشاتظی دلت ثب پظ گش دس دلت ب پبیبیی اػتجبس گیشد. وبس ث خ د پظ ؾ فشای ذ س یىشد ب اسصؽ ب و ذ ثیبى ل ی ع س ث ث د هغبلؼ ویي دس )2(. اػت آهذ دػت ث دا ؾ ث ؼجت اعوی بى اػتجبس ه ض ع اػت ؿذ تأویذ دیگشی همبل دس ساثغ و اسصؽ حمیمت ثب ثبیذ فمظ ویفی هغبلؼبت دس پبیبیی ثبیذ ثلى ثبؿذ داؿت استجبط اػت Positivism ظشی اػبع آى ػیل ث و ثبؿذ یض Trustworthiness داسای ؿ یذى لبثل دیذى لبثل ػولىشد داؿتي ظش اص دا و ذاى )2(. هیگیش ذ لشاس همبیؼ ثشسػی ه سد هختلف ا اع ث خ د ویفی پظ ؾ بی دس اػتوبد لبثلیت دس داخلی س ایی هف م هؼبدل و Credibility خول اص هف م هؼبدل و Dependability اػت اثجبتگشایی ظشی هیثبؿذ ووی پظ ؾ دس پبیبیی یب ػلوی اػتوبد اػت خبسخی اػتجبس اص ؿىلی و Transferability 2(. )3 اػت گشدیذ تمؼین Confirmability پبیبیی و اػت ؿذ ثیبى پظ ی دس ساثغ ایي دس یب س ایی ثشای ت ذیذی ػ اى ث اعوی بىپزیشی یب داخلی تؼت اص ثؼیبسی ث بثشایي ؿذ. خ ا ذ هحؼ ة ثب سپزیشی وبس ث پبیبیی تأییذ خ ت و سا ویفی پظ ؾ دس هؼو ل یب و ذگبى ؿشوت ت ػظ تبیح ثبصثی ی خول اص هیس د ث و وىبساى ت ػظ داد ب تحلیل اص حبكل تبیح ثبصثی ی ت ػظ داد ب آ بلیض كحت تخیق خ ت سا ی ػ اى دس و حبلی دس ) 2 ( ثشد خ ا ذ ػؤال صیش ث اػت پظ گش ث تشیي و ذگبى ؿشوت ت ػظ تبیح ثبصثی ی دیگشی پظ ؾ ظش دس ویفی پظ ؾ تبیح ثب سپزیشی تأییذ خ ت تى یه ػ اى ث اكبلت حمیمت ث اگش وچ یي اػت. ؿذ گشفت ایي دس تىشاسپزیشی ث د هؼتمذ ویفی پبساداین دس اكل یه ا تظبس پظ گشاى توبم اص جبیذ ذاؿت هؼ بیی پبساداین یبث ذ دػت یىؼبى تبیح ث خ د پظ ؾ دس و داؿت تحمیك تبیح پبیبیی افضایؾ خ ت تالؿی شگ )2-4(. ث ت خ ثب صد. خ ا ذ كذه تبیح ث دى هؼ یداس ث ویفی پبیبیی اػتجبس ه سد دس هختلف دیذگب بی ظش ب اختالف ثب هغبلؼ ا دبم آى ؿفبفػبصی لض م ویفی پظ ؾ بی پظ ؾ بی دس پبیبیی اػتجبس اكلی هؼیبس بی تؼییي ذف ث د. ضش سی الصم هختلف كبحت ظشاى دیذگب اص ویفی دیذگاههایمختلفدررابطهبامعیارهایاصلیاعتبارو پایاییدرپژوهصهایکیفی پظ ؾ بی پبیبیی اػتجبس ثب هشتجظ ه بثغ ثشسػی اص پغ خل ف دس هختلف دیذگب بی هحمك ت ػظ ویفی ذف ث ت خ ثب ویفی پظ ؾ بی پبیبیی اػتجبس هؼیبس بی گشدیذ. اػتخشاج صیش ك ست ث هغبلؼ پظ ؾ دس پبیبیی اػتجبس تؼییي اكلی هؼیبس بی هیثبؿذ: صیش هدضای ثخؾ ػ ؿبهل ویفی دس اثجبتگشایبى ظش ه سد س ایی هؼیبس بی اتخبر 1- ویفی پظ ؾ ویفی پظ ؾ دس هدضا س ایی هؼیبس بی گشفتي ظش دس 2- ؿذ تؼییي پیؾ اص هؼیبس بی توبم وبهل وشدى سد 3- دس پبیبیی اػتجبس ثشسػی خ ت ه خ د هؼیبس بی وبسثشد دس ه خ د اث بم یؼت س ؿي اضح ویفی پظ ؾ ث دػتیبثی خ ت ؿبخق ب ایي وبسگیشی ث چگ گی ه سد دلیل ث تفب ت ب ایي )2(. داسد خ د و اس اػتب ذاسد ب ؼتیؿ بػی ظش اص پظ ؾ ب اص ع ایي تفب ت دس دیگشی همبالت آى ب. س ؽؿ بػی تب اػت هؼشفتؿ بػی خ د دلیل ث د گب گی ایي و اػت ؿت ساثغ ایي همبثل دس Realism یؼ ی خ بى ث هختلف دیذگب سا خ بى و ثب س ذ ایي ثش سئبلیؼت ب 2(. )5 اػت Idealism و حبلی دس وشد دسن هؼتمین ك ست ث هیت اى ك ست ث ت ب خ بى اص هب دسن و هؼتمذ ذ ایذ آلیؼت ب 1396 صهؼتبى 4/ 6 /ؿوبس ػالهت/ػبل ػل م دس ویفی تحمیمبت هدل 494

3 اعتبار و پایایی در پژوهش کیفی رفعت رضاپور نصرآباد Downloaded from jqr.kmu.ac.ir at 9: on Sunday August 19th 2018 ر ی اػت )2 1( اهب چی وذام اص ایي د ظشی د یبی الؼی سا سد ویو ذ. آ بى هؼتمذ ذ چ ب چ ایي اكغالحبت ث تفب ت هؼ یداس ؼتیؿ بػی هؼشفتؿ بػی استجبط داؿت ثبؿذ دس آى ك ست هىالت هؼبیل فلؼفی دس گبم تالؽ خ ت تشویت دیذگب سئبلیؼن/ اثجبتگشایی ثب ػبختبسگشایی/تفؼیشگشایی ث خ د خ ا ذ آهذ )7 6(. دس یه هغبلؼ ویفی ؿؾ ػبهل ث ػ اى هؼیبس بی اكلی اػتجبس پبیبیی دس ظش گشفت ؿذ اػت. ایي ؿؾ ػبهل ػجبست اص پبی فلؼفی پظ ؾ س یىشد یب س ؽؿ بػی ح خوغآ سی داد ب ثیبى پظ گش دس ه سد استجبط خ د ثب ؿشوتو ذگبى دس پظ ؾ پذیذ تحت هغبلؼ تفؼیش اسای گضاسؽ )فشای ذ ثیبى دیذگب خذیذ اص عشیك داد ب س ؽ ه سد اػتفبد ( ت كی بیی دس ه سد ث وبسگیشی تبیح پظ ؾ دس ػولىشد حشف ای اػت. دس هغبلؼ حبضش اػتجبس پبیبیی ت ب دس هشحل ؿتي گضاسؽ تحمیك ه سد ثشسػی لشاس گشفت و خ د ث ػ اى یه اػتب ذاسد دس ظش گشفت ؿذ )9 8(. دس پظ ی یىی دیگش اص هؼیبس بی اػتجبس پبیبیی پظ ؾ بی ویفی لبثلیت اػتوبد آى ب اػت. لبثلیت اػتوبد ثیبى و ذ اعوی بى اص یبفت بیی اػت و تب حذ هوىي ه ؼىغ و ذ هؼ بی ه سد ظش ؿشوت و ذگبى هیثبؿذ. ث ػال یه هغبلؼ ویفی صهب ی داسای لبثلیت اػتوبد اػت اگش ت ب اگش خ ا ذ گضاسؽ تحمیك دس ه سد آى لضب ت وبیذ )9(. دس ساثغ ثب لبثلیت اػتوبد دس پظ ؾ بی ویفی دس هغبلؼ ای لبثلیت اػتوبد هؼیبسی ه ن دس س ؽ بی تحمیك ویفی دس ظش گشفت ؿذ اػت چشا و هب ذات ع ال ی دس ص ذگی اختوبػی گش ی دس یه د س صهب ی ث هحمك ایي اهىبى سا داد اػت و ث ػغح ثبالیی اص س اثظ ثیي هفب ین هب ذات دػت یبثذ. ث بثشایي دس پظ ؾ ویفی ثشای سػیذى ث پبیبیی وبسثشد چ بس سا ىبس ضش سی اػت: اػتفبد اص هلبحج بی ػبختبس یبفت وگشا ػبصهبىد ی فشای ذ بی ػبختبس یبفت ثشای ثجت تفؼیش داد ب خ د حذالل د فش ثشای ا دبم هلبحج ث ك ست ه اصی ثب یىذیگش همبیؼ یبفت ب خ د وویت سا وب ثشای اسصیبثی اخشای ثش به هلبحج اػت. چ ب چ اػضبی وویت دس ه سد ه ض ع ه سد ثشسػی ث اخوبع ثشػ ذ اسصیبثی خوؼی آى ب ك ست ػلوی هؼتجش ث خ د خ ا ذ گشفت )10(. دس ساثغ ثب لبثلیت اػتوبد دس هغبلؼ ای لبثلیت اػتوبد دس پظ ؾ بی ویفی ث چ بس ثخؾ تمؼین ؿذ اػت و ش یه اص آى ب ثیبى و ذ یىی اص هؼیبس بی س ایی پبیبیی دس پظ ؾ ویفی س ؿی خبف ثشای ػ دؾ دلت هغبلؼ اػت 12(.)11 پظ ؾ هزو س دس الغ هف م لبثلیت اػتوبد سا ث ػ اى هؼیبسی ثشای خبیگضی ی س ایی پبیبیی هغشح وشد اػت تب ث ووه آى دلت ػلوی سا دس پظ ؾ ویفی ه سد اسصیبثی لشاس گیشد )13(. ایي هف م اص چ بس ػ لش ثب سپزیشی ا تمبلپزیشی تلذیكپزیشی اعوی بىپزیشی تىیل ؿذ اػت. دس پظ ی ثشای افضایؾ ثب سپزیشی ث ػ اى ا لیي هؼیبس اػتجبس پبیبیی پظ ؾ ویفی پ ح اػتشاتظی هؼشفی ؿذ اػت و ؿبهل حض س ع ال ی هذت دس هیذاى پظ ؾ هب ذ هذا م پذیذ ه سد ثشسػی گفتگ ثب وىبساى ثشگضاسی ؼت ه ظن ثب ػبیش افشادی و دسگیش تحمیك هزو س یؼت ذ تحلیل ه اسد ه فی دس لبلت اػتمشای تحلیلی ه بػت ث دى هج بی دا سی تفؼیش ب اسصیب یث آى ب و تشل ت ػظ اػضب ث ػجبست دیگش اسصیب یث اػتجبس داد ب ث س ؽ استجبط تفؼیش داد ب ت ػظ ؿشوتو ذگبى دس تحمیك اػت )14-17(. ثب سپزیشی یه تحمیك یبفت آى ثب اػتشاتظی هتؼذد خوغآ سی آ بلیض اعالػبت حبكل ؿذ اػت. هلبحج هاللبت ع ال ی دسگیشی ثیتش هحمك ثب افشاد ؿشوت و ذ ث وبسگیشی س ؽ چ ذگب خ ت خوغآ سی اعالػبت یض اػتفبد اص ه بثغ اعالػبتی چ ذگب ه خت افضایؾ اػتجبس تحمیك ویفی خ ا ذ ؿذ. هؼیبس ثؼذی دس تؼی يی اػتجبس پبیبیی پظ ؾ ویفی ا تمبلپزیشی یبفت آى ب هیثبؿذ. ایي ثذاى هؼ ی اػت و چمذس هیت اى اص یبفت ث دػت آهذ اص تحمیك دس صهی دیگش اػتفبد وشد. هؼبدل ایي لغت هفب یوی چ ى لبثلیت وبسثشد ه بػت ث دى اػت. اغلت پظ گشاى ویفی 495 هدل تحمیمبت ویفی دس ػل م ػالهت/ػبل 6 /ؿوبس 4/ صهؼتبى 1396

4 کیفی ثب هی وبی ذ ػؼی خ د یبفت ا تمبلپزیشی افضایؾ خ ت ؿذ ا دبم اػوبل تحمیك فشای ذ ذفو ذ دلیك ت ضیحبت خل كیبت تحمیك هؼیش پیگیشی اهىبى هغبلؼ هؼیش دس ػبص ذ. فشا ن دیگشاى ثشای سا هغبلؼ ه سد خوؼیت پبیبیی اػتجبس يی تؼی دس ثؼذی هؼیبس تلذیكپزیشی گضاسؿبت و اػت صهب ی آى هیثبؿذ ویفی پظ ؾ داد دیگشی هحمك ث پظ ؾ یبدداؿت دػت ؿت ب دس یبث ذ. دػت هبث ی یبفت ث د ش ػشا دبم ؿ د اص ثلى یؼت پظ گش یظگی تلذیك یب يی تؼی پظ ی ػی ی گشی مؾ چ ذ ش اػت. پظ ؾ داد خل كیبت لبثل غیش داد ب تلذیك یب تأییذ ثش پظ گش ثیعشفی 18(. )19 اػت ا ىبس پبیبیی اػتجبس يی تؼی خ ت آخش هؼیبس اعوی بىپزیشی دس پبیبیی هؼبدل وچ یي اػت. ویفی پظ ؾ داد عشیك اص اعوی بىپزیشی هیآیذ. حؼبة ث ووی پظ ؾ ظشی اػبع ثش اػت. یث دػتیب لبثل حؼبثشػی فشای ذ تبیح اعوی بىپزیشی و تشل ه ظ س ث حؼبثشػی Halpern اػت: گشفت ا دبم صیش ح ص دس ویفی پظ ؾ اػبع ثش ػول پظ ؾ دس دسگیشی پظ ؾ دس خ د مؾ هیثبؿذ. پظ ؾ تبیح عشیك اص آى اػتوبد لبثلیت تؼییي دس الصم هؼیبس بی 1 ؿىل اػت. داد بى سا ویفی پظ ؾ لبثلیت اعوی بى اػتجبس ثبصتبةپزیشی تأییذپزیشی ضکل 7.مذلپیطنهادی Lincolnو Gubaجهتارسیابیقابلیت اعتماددرپژوهصهایکیفی) 4 ( لبثلیت ا تمبل ظش دس هذا م پ یب فشای ذ یه ك ست ث ف ق هذل د ذ اسای ثخؾ ش هذل ایي دس اػت. ؿذ گشفت هؼیبس بی هیثبؿذ. ثؼذی ثخؾ ه سد دس اعالػبتی و ث د ویفی پظ ؾ هختلف ثخؾ هجیي اػتوبدپزیشی دس پظ ؾ اص ثخؾ ش اسصیبثی دس پظ گش ت ا بیی ه خت 15(. 21 )22 اػت گشدیذ هغبلؼ اص پغ یب عی هؼیبس بی اص دیگش یىی حبضش پظ ؾ یبفت اػبع ثش ه ض ع ویفی پظ ؾ پبیبیی س ایی يی تؼی دس اكلی چ اگش ؿذ ثیبى پظ ی دس ساثغ ایي دس ث د. پظ ؾ هویضی اػت هفیذ ػلوی دلت یث اسصیب دس اػتوبد لبثلیت اػتشاتظی اػتشاتظی ث ت خ ث بثشایي وشد. خ ا ذ تضویي سا آى لی اػتجبس ایدبد دس پظ ؾ فشای ذ دس آى ب ا ویت پظ ؾ هویضی )23(. اػت خبكی ا ویت داسای پبیبیی هىب یؼن بیی ث ویفی پظ ؾ دس پظ ؾ هویضی تذسیدی تضویي ه ظ س ث پظ ؾ فشای ذ عی دس و داسد اؿبس دس هىب یؼن ب ایي اػت. ؿذ ثشد وبس ث پظ ؾ پبیبیی س ایی اػتفبد ه سد هغوئي یبفت ایدبد خ ت پظ ؾ هشاحل توبم دس ف ر اص لجل خغب ب اكالح ؿ بػبیی ثب تب ؿذ گشفت لشاس یبفت بی ػی داد ب تحلیل تدضی دس تأثیش تید دس هذل 23(. )24 وبیذ ایدبد هؼتجش پظ ی آى ب ضجظ خوغآ سی خبم داد - یبدداؿت وشدى خالك عشیك اص داد ب تملیل - و تب ػبختبس اػبع ثش ػ تض تبیح داد ب ثبصػبصی - ؿذ گشفت وبس ث هم ل ؿذ تذ یي ث هشث ط تلویوبت س ؽؿ بختی یبدداؿت - یبفت ب ثب سپزیشی اػتوبدپزیشی ایدبد هب ذ توبیالت ا ذاف همبكذ ث هشث ط هغبلت - ا تظبسات ؿخلی یبدداؿت تحمیك هفب ین )18-20(. تحمیك دس و ذگبى ؿشوت دس كحت دلت ثشسػی هؼیبس حؼبثشػی لبثلیت هؼیبس هغبلؼ یه اػت. ویفی پظ ؾ یبفت ثجبت ثب استجبط خظ وبى دیگشی هحمك و اػت حؼبثشػی لبثل صهب ی تید ای ث وبیذ پیگیشی تحمیك دس سا هؼیش خظ هی او ؾ هؼیبس ب ایي توبم هشوضی ػ لش ثشػذ. همبیؼ لبثل ؿ بػبیی دس پظ گش ت ا بیی و ذ ثیبى و اػت هحمك فشد 1396 صهؼتبى 4/ 6 /ؿوبس ػالهت/ػبل ػل م دس ویفی تحمیمبت هدل 496

5 کیفی صاحبنظزان Arminio )27( Hultgren )4( Lincoln Guba )10( Bryman سال Hope )28( Waterman )24( وىبساى Morse جذول 7.خالصهعقایذدرموردمعیارهایاعتباروپایاییدرپژوهصهایکیفی خالصهعقایذ پظ ؾ فلؼفی پبی خول اص اػت ؿذ گشفت ظش دس پبیبیی اػتجبس اكلی هؼیبس بی ػ اى ث ػبهل ؿؾ ویفی هغبلؼ یه دس س ؽؿ بػی یب س یىشد اػت. ؿذ هحؼ ة پظ ؾ ب ایي دس پبیبیی س ایی هؼیبس بی تلذیكپزیشی ثب سپزیشی ظیش ویفی پظ ؾ بی دس اػتوبد لبثلیت تفؼیش ثجت یبفت ػبختبس هلبحج بی اص اػتفبد اػت: ضش سی سا ىبس چ بس وبسثشد پبیبیی ث سػیذى ثشای ویفی پظ ؾ دس )10(. سا وب وویت خ د یبفت ب همبیؼ ه اصی هلبحج بی ا دبم داد ب پظ ؾ دس پبیبیی اػتجبس تؼییي اكلی هؼیبس بی پظ ؾ دس هدضا س ایی هؼیبس بی گشفتي ظش دس ویفی Morse دیذگب اص پظ ؾ هویضی اػتشاتظی س ؽؿ بػی ا ؼدبم پظ گش حؼبػیت ؿبهل وىبساى تفىش داد ب وضهبى تحلیل خوغآ سی و گیشی وفبیت )24(. اػت تئ سی ت ػؼ تئ سیه حؼبػیت ه بست ث ید صیب حذ د تب پظ ؾ ویفیت حؼبػیت ه بست خاللیت داسد. ثؼتگی پظ گش سا آى پبیبیی س ایی پظ ؾ ا دبم صهبى دس ا ؼغبفپزیشی ت ػظ داد ب هؼتوش آ بلیض هثبل ثشای وشد. خ ا ذ تضویي و گیشی و ؿذ خ ا ذ ػؤاالتی ؿىلگیشی ث ه دش هحمك توبم دس هحمك حؼبػیت فمذاى هی وبیذ. ایدبة سا ذفو ذ آى تبیح و داد لشاس ت ذیذ ه سد سا آى س ایی پظ ؾ هشاحل 24(. )25 ؿذ خ ا ذ آؿىبس یث اسصیب بیی هؼیبس بی دس پظ ؾ دس پبیبیی س ایی ث یث دػتیب اػبع پظ ی دس آى ب تحلیل داد ب هیبى ثشگتی سفت تؼبهل ویفی و اس ویفی پظ ؾ ا دبم خشیبى دس و هؼ ی ایي ث اػت. د ثبس و وشد خ ا ذ ظ س خذیذی ایذ داد ب دس ى اص 23(. )26 ؿذ خ ا ذ تأییذ خذیذ داد دس دس سا پظ ؾ اص حبكل یبفت بی هیت اى ولی ع س ث وشد. خالك 1 خذ ل بحث دس ید صیب ػؤاالت ص و گفت هیت اى ف ق هغبلت ث ت خ ثب هغشح ویفی پظ ؾ پبیبیی اػتجبس اكلی هؼیبس بی ه سد توبم دس و ث د گؼتشد هفب یوی پبیبیی س ایی اػت. اگشچ اػت. گشفت لشاس اػتفبد ه سد ػلوی پبساداین بی پظ ؾ دس اثجبتگشایبى ظش ه سد س ایی هؼیبس بی اتخبر ؿبهل ویفی اػت. ؿذ تؼییي پیؾ اص هؼیبس بی توبم وبهل وشدى سد ویفی پبیبیی اػتجبس ایدبد دس و گیشی وفبیت پظ گش حؼبػیت خول اص حؼبثشػی پظ ؾ هویضی اػتشاتظی ث ت خ اػت. خبكی ا ویت داسای ظش ث لی ؿذ اػتفبد ویفی پبساداین دس هتفب تی اػتشاتظی هغشح آى ب و ثشای تبیح پبیبیی اػتجبس اط و هیسػذ و اػت هغل ثی ذف ویفی پظ ؾ دس ػلوی دلت اػت. هویضی حؼبثشػی تبیح ثبصثی ی اػتشاتظی عشیك اص س ایی و اػتوبد لبثلیت هف م اػت. گشدیذ حبكل پظ ؾ اػت. یظ ای ا ویت داسای هید ذ استجبط ن ث سا پبیبیی نتیجهگیزی ویفی پظ ؾ پبیبیی اػتجبس خل ف دس ی ل و ع س ث گفت: هیت اى وبسگیشی ث عشیك اص ویفی پظ ؾ بی دس پبیبیی اػتجبس لجلی ؿذ تأییذ پش ػیدش بی اػتشاتظ اص هدو ػ ای ث ت ب هغبلؼ یه پبیبیی اػتجبس ثلى ؿذ خ ا ذ حبكل تبیح گضاسؽ ؿتي ح ث و پظ ؾ هشاحل ا دبم ثی ؾ ایدبد ث ه دش خ د داسد ثؼتگی یض پظ ؾ اص حبكل ت ػظ )Wise judgment( خشده ذا لضب ت خذیذ ؿذ. خ ا ذ خ ا ذگبى ویفی پظ ؾ پبیبیی اػتجبس ه سد دس لضب تی چ یي خل ف دس تحمیك گضاسؽ خ ا ذ ػولی تدشث خ اػتبس ویفیت ه سد دس لضب ت الغ دس اػت. پظ ؾ فشای ذ ذاسد. یبص آوبدهیه تئ سیه تدشث ث ت ب پظ ؾ اػت ػلوی دلت وؼت ثشای اثضاسی س ایی دیگش عشف اص پظ ؾ هویضی وچ ى خبكی ف ى اص اػتفبد عشیك اص و س ایی پظ ؾ اتوبم اص پغ و آى خبی ث اػت. ؿذ حبكل حیي دس و پظ ؾ هویضی فشای ذ گشدد ثشسػی آى پبیبیی صهؼتبى 4/ 6 /ؿوبس ػالهت/ػبل ػل م دس ویفی تحمیمبت هدل

6 کیفی خ ا ذ تضویي سا ػلوی دلت اػت ؿذ سػبیت پظ ؾ ا دبم پظ گش هؼؤ لیت ػلوی دلت تضویي ثشای ث بثشایي وشد. ا ویت پظ ؾ ا دبم اص ثؼذ خبسخی لضب ت بی ث ؼجت داسد. صیبدی ثؼیبس تطکزوقذردانی و د ذ یس یب حبضش هغبلؼ ا دبم دس سا هحمك و وؼب ی توبم اص پشػتبسی دا ىذ ػلوی یأت هحتشم اػضبی خل ف ث هیؿ د. تىش تمذیش ت شاى پضؿىی ػل م دا گب هبهبیی References 1. Cua F, Theivananthampillai P. Understanding quality in qualitative research in is: A practitioners road map. Otago, New Zealand: University of Otago; Rolfe G. Validity, trustworthiness and rigour: Quality and the idea of qualitative research. J Adv Nurs 2006; 53(3): Graneheim UH, Lundman B. Qualitative content analysis in nursing research: Concepts, procedures and measures to achieve trustworthiness. Nurse Educ Today 2004; 24(2): Guba EG, Lincoln YS. Competing paradigms in qualitative research. In: Denzin NK, Lincoln YS, editors. Handbook of qualitative research. Thousand Oaks, CA: SAGE Publications Inc.; p Johnson KE. Comparing and contrasting quantitative and qualitative research methods. Fort Lauderdale, FL: NOVA Southeastern University; [Online]. [cited April 24, 2012]. Available from: URL: 6. Walsh D, Downe S. Appraising the quality of qualitative research. Midwifery 2006; 22(2): Patton MQ. Two decades of developments in qualitative inquiry: A personal, experiential perspective. Qual Soc Work 2002; 1(3): Malterud K. Qualitative research: Standards, challenges, and guidelines. Lancet 2001; 358(9280): Saie A. Methodological research in sociological sciences. Tehran, Iran: Samt Publication; [In Persian]. 10. Bryman A. Social research methods. Oxford, UK: Oxford University Press; Strauss AL, Corbin JM. Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Tehran, Iran: Institute for Humanities and Cultural Studies; Danaiefar H, Mozaffari Z. Improve validity and reliability in managerial qualitative research: Focues on research verification strategies. Management Research in Iran 2007; 1(1): Clissett P. Evaluating qualitative research. Orthop Nurs 2008; 12(2): Oskouie SF, Peyrovi H. Qualitative research in nursing. Tehran, Iran: Iran university of Medical Sciences Publications; [In Persian]. 15. Uwe F. An introduction to the qualitative research. Trans. Jalili H. Tehran, Iran: Nei Publications; Murphy FJ, Yielder J. Establishing rigour in qualitative radiography research. Radiography 2010; 16(1): Adib Hajbagheri M, Parvizi S, Salsali M. Qualitative research methods. Tehran, Iran: Boshra Publications; [In Persian]. 18. Sarantakos S. Social research. Basingstoke, UK: Macmillan; Seale C. Quality issues in qualitative inquiry. Qual Soc Work 2002; 1(1): Sparkes AC, Smith B. Judging the quality of qualitative inquiry: Criteriology and relativism in action. Psychol Sport Exerc 2009; 10(5): Long T, Johnson M. Rigour, reliability and validity in qualitative research. Clin Eff Nurs 2000; 4(1): Taleghani F. Adaptation process in woman with breast cancer [PhD Thesis]. Tehran, Iran: Tehran University of Medical Science; [In Persian] 23. Sharts-Hopko NC. Assessing rigor in qualitative research. J Assoc Nurses AIDS Care 2002; 13(4): Morse JM, Barrett M, Mayan M, Olson K, Spiers J. Verification strategies for establishing reliability and validity in qualitative research. Int J Qual Methods 2002; 1(2): Noble H, Smith J. Issues of validity and reliability in qualitative research. Evid Based Nurs 2015; 18(2): Leung L. Validity, reliability, and generalizability in qualitative research. J Family Med Prim Care 2015; 4(3): Arminio JL, Hultgren FH. Breaking out from the shadow: The question of criteria in qualitative research. J Coll Stud Dev 2002; 43(4): Hope KW, Waterman HA. Praiseworthy pragmatism? Validity and action research. J Adv Nurs 2003; 44(2): صهؼتبى 4/ 6 /ؿوبس ػالهت/ػبل ػل م دس ویفی تحمیمبت هدل 498

7 اعتبار و پایایی در پژوهش کیفی رفعت رضاپور نصرآباد Criteria of Validity and Reliability in Qualitative Research Rafat Rezapour-Nasrabad 1 Downloaded from jqr.kmu.ac.ir at 9: on Sunday August 19th 2018 Abstract Review Article Introduction: Today, with emerging qualitative methodology, questions about the validity and reliability in qualitative research findings have raised. According to different views about validity and reliability of qualitative research, this study aimed to determine the main criteria of validity and reliability in qualitative research from the view pointes of experts groups. Method: In this cross-sectional descriptive research, internet scientific search was done in national and international valid databases including Irandoc, PubMed, CINAHL, ScienceDirect, and Thomson Reuters Web of Science using keywords about the validity and reliability of qualitative research. The articles focusing on the validity and reliability in qualitative research in the area of health and hygiene during the years after 2002 were extracted and assessed. Results: A total of 25 research and review articles, and other resources related to reliability and validity of qualitative research since 2002 were extracted and assessed. There were variety of methods, and interpretive viewpoints about the validity and reliability of qualitative researches. Evaluation methods to gain credibility and reliability in qualitative researches depended on researchers' ontological, epistemological, and theoretical attitudes and insights. Conclusion: Any researcher depending on his/her theoretical insights selects a separated method to assess the reliability of their qualitative researches. The reliability and validity in qualitative researches depend on asking principle questions about the nature of research, recognition of it, the logic governing it, and the trustworthiness of results. Keywords: Trustworthiness, Qualitative research, Reliability, Validity Citation: Rezapour-Nasrabad R. Criteria of Validity and Reliability in Qualitative Research. J Qual Res Health Sci 2017; 6(4): Received date: Accept date: Assistant Professor, Department of Nursing Management, School of Nursing and Midwifery, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran Corresponding Author: Rafat Rezapour-Nasrabad, rezapour.r@sbmu.ac.ir 499 هدل تحمیمبت ویفی دس ػل م ػالهت/ػبل 6 /ؿوبس 4/ صهؼتبى 1396